Historische canon
De Verlichting met zijn vele positieve en negatieve, directe en indirecte gevolgen, tot op heden.
* licht van de Rede i.p.v. dat van God; geen Openbaring
* alle kennis is van zintuiglijke oorsprong - alles is kenbaar
* dankzij rede, wetenschap en techniek kan alles doorgrond en (uiteindelijk) beheerst worden - alles is maakbaar
* absoluut geloof in voortdurende, noodzakelijke vooruitgang
* goden, moraal, regeringen zijn niet van god gegeven maar van menselijke makelij
* (religieuze) verdraagzaamheid i.p.v. fanatisme
* verlichte monarchie, burgerlijke democratie i.p.v. absolutisme; scheiding der machten
* Amerikaanse en Franse revoluties en grondwetten
* rechten van mens en (vooral) burger
* ordening en classificatie; indeling van planten, dieren en mensen in soorten
* meer- en minderwaardigheid; in- en uitsluiting
* 'wetenschappelijke' zuivering volk, natie, ras: opsluiting, dwangsterilisatie, 'genadedood', deportatie, uitroeiing
