Schuldig, want man | woekerend #metoo
Vorige week was ik op consult bij een dokteres. Het medisch onderzoek was afgerond, ik raapte papiertjes samen en eentje viel onder tafel. Ik aarzelde even om het op te rapen, ook al had ik gezien dat de in haar specialisatie zeer bekwame vrouw onder een witte doktersjas een lange broek droeg. Ik dook half onder de tafel en zei daarna verontschuldigend dat je heden ten dage als man niet meer goed weet wat je mag/moet doen en laten in het bijzijn van een vrouw. Hier en daar stapt een man uit de lift om dat er ook een vrouw alleen instapt. Voor je het goed en wel beseft, word je schuldig bevonden, want man, potentieel verkrachter. De dokteres – ik kom erop terug – zei dat ik me wat haar betreft geen zorgen hoef te maken want ze is van mening dat ‘de slinger al lang is doorgeslagen’, er enorm overdreven wordt, ook al kun je de werkelijkheid van te opdringere en agressieve mannen niet ontkennen.
‘Dokteres’ gebruik ik met opzet, omdat ‘vrouwelijke arts’ of het verzwijgen van het feit dat iemand vrouw is (‘arts’) vanuit vrouwelijk (feministisch?) standpunt contraproductief is. Deze talige manier om gelijk te zijn aan de man is eerder dwaas, net als een bepaalde vrouwenmode om zich met een kostuum en schouderstukken mannelijk(er) voor te doen. Het lijkt wel een gekostumeerd bal. Als feministe zou je juist moeten benadrukken dat je als vrouw vanzelfsprekend zowel secretaresse als advocate, dokteres, enz… kunt zijn. Talig zullen we vindingrijker moeten worden, want rechteres en ministeres – het klinkt niet. In het Frans gaat het iets makkelijker: la ministre.
Nu we het toch over vrouwenkleding hebben, een anekdote. Tientallen jaren geleden begeleidde ik ’s zomers een intelligente intellectueel (neen, niet twee keer hetzelfde) naar Gent St Pieters waar altijd veel volk uitstroomt. Ineens barstte de man woedend uit: ‘Stop verdorie eens met mij voortdurend te prikkelen!’. Juist, het vele vrouwelijke bloot was me ook opgevallen, maar ik was ouder, iets meer gewoon en ondertussen minder driftig. Al het op cruciale plekken uitgestalde en benadrukte vrouwelijk schoon, plekken die mannen kunnen en soms horen op te winden, maakt serieus denken en praten niet makkelijker. Mijn vriend was die opdringerigheid moe, gêne omdat je je ogen niet in je zakken kunt steken en jezelf in toom hoort te houden. Niet meer durven kijken naar wat zo openlijk geëtaleerd wordt. Moois en de nabootsing van wat geacht wordt mooi te zijn. Die erotisering en ‘objectivering’ van de vrouw door vrouw en man. Want zeg nu zelf, als de vrouw het mooiste geslacht is, waarom maakt ze zich dan al die tijd op? Als ik schilderijen wil zien, ga ik wel naar het museum.
Erotisering kan tot neurotisering leiden. Zich niet kunnen bedwingen, willen aanraken, pakken, hébben wat dermate opwindt. Een volkomen ongewilde prijs.
En dan de dubbele moraal, de hypocrisie. Mannen mogen niet of veel minder erotiseren. Herinner je maar de commotie toen de jonge Remco Evenepoel wereldkampioen wielrennen werd en het bestond onder zijn regenboogtrui een witte broek aan te trekken waarin de omtrekken van zijn ballen en piemel goed te zien waren. Lang geleden was dat mode, net zoals het nu mode is om als vrouw borsten en bibs te presenteren, lippen te roden (in het oude Egypte een signaal van sekswerksters dat ze voor minder geld ook wilden pijpen, een schamele nabootsing van de kleine schaamlippen). Toen ik als gastprof een jaartje ervaring had, waarschuwde ik mijn studentes dat wie zich het hele jaar door ‘normaal’ kleedde, maar op het mondeling examen diep gedecolleteerd verscheen, één punt minder kreeg om mijn mannelijk vooroordeel te corrigeren.
Evolutionair gezien is een en ander vrij normaal. Mensen zijn nu eenmaal dieren. Zie wat dieren in de bronsttijd doen, vrouw en man. Maar wij diermensen zijn geciviliseerd, beschaafder. We prikkelen nog in het openbaar, maken ons aanlokkelijk, verlokken, maar begot niet iedereen. Maar hoe maak je dat voor iedereen, ook de niet-begeerden, duidelijk? Voor zoveel opwinding zijn we met te velen. Het maakt me verder niet uit, zelfs als ouderling kun je niet anders dan je ogen de kost geven. Mooi meegenomen, ware het niet dat een groep vrouwen je omwille van de minderheid die verkracht culpabiliseert.
Wordt het nu wachten op legalisering van pepperspray in de handtas, er ten onrechte van uitgaand dat alle vrouwen verstandiger zijn dan alle mannen?
