Heilige koe | Vrijheid van meningsuiting

Bij de affaire rond de Deense moslim-cartoons bleek dat veel westerlingen en westerse kranten vinden dat in het kader van vrije meningsuiting alles moet kunnen, ook nadat gebleken is dat sommige uitingen ontelbare mensen kwetsen. Men is ervan overtuigd dat in het westen alles kan, "wij hebben geen heilige koeien", stelde Etienne Vermeersch in Terzake (6.2) fel in een 'gesprek' met Dyab Abu Jahjah. Het was een bedroevend dovemansgesprek waarbij niemand, ook Phara de Aguirre niet, wou horen dat de voorzitter van de Arabisch-Europese Liga een punt had en de vinger op onze teergevoelige plek legde: de publieke religie rond Auschwitz en Holocaust.

Zaterdag 4 februari plaatste de Arabisch-Europese Liga, drie cartoons over die Holocaust op zijn website (www.arabeuropean.org). In de begeleidende tekst beroepen ze zich op vrijheid van meningsuiting en tolerantie en onderstrepen, zoals de Europese kranten die de anti-moslim cartoons hebben afgedrukt, dat ook zij niemand willen kwetsen, dat de spotprenten geen statement zijn tegen een groep, gemeenschap of historisch feit. Ze willen gewoon, op het moment dat kennelijk toch alle taboes doorbroken en alle grenzen overschreden moeten worden, niet achterblijven.

De reactie loog er niet om, De Standaard had het meteen over antisemitische cartoons en ging niet in op de vraag van Abu Jahjah om ook deze spotprenten af te drukken. Claude Marinower, kamerlid en gemeenteraadslid in Antwerpen, reageerde verontwaardigd. Het Centrum Informatie en Documentatie Israël deed aangifte bij het Openbaar Ministerie in Amsterdam wegens antisemitisme en belediging van het joodse volk. Mia Doornaert heeft het in De Standaard over 'racistische cartoons'. Het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en Racismebestrijding buigt zich over de zaak, stelt dat ze tot een klacht kan leiden, maar vraagt zich af of ze aan dit opbod moeten meedoen, aangezien een en ander duidelijk als provocatie bedoeld is.

Zijn die cartoons racistisch of antisemitisch? Geenszins. De cartoon met een halfnaakte en uitgeputte Hitler in bed naast Anne Frank en een tekstballonnetje "Write this one in your diary Anne!" zal ongetwijfeld veel joden en Holocaustgelovigen schokken maar is geen stellingname tégen het joodse volk of ras. De andere twee, waarin de omvang van de jodenuitroeiing wordt betwijfeld, zijn dat al evenmin.

Dàt velen onder ons ze toch als antisemitisch en racistisch ervaren, wijst op een (meer dan begrijpelijke) overgevoeligheid... vergelijkbaar met wat veel moslims moeten voelen als hun profeet (en daarmee ook zij) als terrorist gestigmatiseerd worden.

Men kan of wil niet snappen dat, anders dan wij verkondigen, ook wij 'heilige' waarden hebben, niet alle meningen geuit mogen worden. De verschrikking van de jodenuitroeiing is de enige bij wet beschermde historische gebeurtenis. Godsloochening mag, holocaustontkenning is strafbaar. Hier en nu zitten mensen in de cel omdat ze de holocaust ontkennen.

De holocaust-gelovigen zitten nu in een patsituatie. Leggen ze klacht neer tegen AEL dan erkennen ze dat het vertoog over totale vrijheid van meningsuiting niet klopt. Vervolgen ze niet dan erkennen ze dat de wet op ontkenning, banalisering en minimalisering van de jodenmoord selectief wordt toegepast, zijn beste tijd gehad heeft.

Etienne Vermeersch zei in Terzake dat hij al dertig jaar ongehinderd stoute dingen mag zeggen over het christendom. Ik kan hem verzekeren dat ik in de 25 jaar dat ik (af en toe) stoute dingen schrijf over de jodenuitroeiing en het misbruik ervan voortdurend wordt gehinderd.

We maken er ons te makkelijk vanaf met verwijzingen naar spotprenten over de maagd Maria en de paus. Die religie is al een tijdje op haar retour, behoort niet meer tot de kern van onze identiteit. Die wordt meer en meer bepaald door de nieuwe heilsleer, wie de Holocaust herdenkt wordt er beter van, toleranter en democratischer; Auschwitz als behoeder voor het kwaad.

Verschenen in Knack, 15 februari 2006