Darwinistische zelfdoding | De mens als mythische walvis

Steeds meer mensen lijken te geloven dat zelfmoord een teken is van natuurlijke selectie. Ook als iemand omkomt bij een onnozel ongeval, gelooft men dat die persoon vanwege zijn stupiditeit door de natuur werd afgemaakt. Ik zie dit steeds meer en meer op allerlei internetfora, nationaal en internationaal. Zelf vind ik dit harteloze gedachten, en ik hoop dat deze mensen het bij het verkeerde eind hebben. (Vraag gesteld op www.ikhebeenvraag.be door 21-jarige man).

Zelfdoding (en niet 'zelfmoord' want je kunt jezelf niet vermoorden - de afkeuring van zelfdoding zit in de benaming 'zelfmoord') heeft niks van doen met natuurlijke selectie. Dat sommige mensen dergelijke harteloze gedachten ontwikkelen heeft alles te maken met de afkeuring voor het de hand aan zichzelf slaan (je mist die persoon en ook zeer confronterend, want waarom vindt wie achterblijft het leven dan wel waardevol genoeg?) en met de vervelende mode om zoveel mogelijk op pseudodarwinistische wijze te 'verklaren'. Zo de wetenschappers en journalisten die een groot deel van het hedendaags menselijk denken en doen speculatief, zonder enig bewijs, terugvoeren op onze verre voorouders, jagers-verzamelaars.

Een aantal elementen in wat mensen met betrekking tot zelfdoding beweren, bevatten hun weerlegging in zich. Uiteraard hebben ongevallen geen uitstaans met natuurlijke selectie. Je moet wel heel cynisch zijn om dat te beweren aangezien bij verkeersongevallen veel jonge mensen, in de bloei van hun leven, vaak zonder zich al voortgeplant te hebben, omkomen. Het cynisme ten top drijvend zou je beter kunnen stellen dat het goed is dat roekeloze jonge chauffeurs ouden van dagen onderuit rijden - maar zo ver durft gelukkig niemand zijn speculatieve pseudodarwinistisch denken drijven.

De statistische gegevens met betrekking tot zelfdoding (voor bijvoorbeeld Vlaanderen) laten ook geen enkel verband zien tussen zelfdoding en natuurlijke selectie. Mannen slaan vaker de hand aan zichzelf dan vrouwen en zowel bij mannen als vrouwen gebeurt dat vaker na de leeftijd waarop ze zich al voortgeplant (kunnen) hebben. Al helemaal bij vrouwen aangezien de hoogste piek daar zich rond de leeftijd van 50-54 jaar situeert, met andere woorden in de (beginnende) menopauze. Cynici zouden hiervan kunnen maken dat die vrouwen door 'natuurlijke selectie' worden geëlimineerd omdat ze… toch niet meer vruchtbaar zijn. Maar natuurlijke selectie slaat op het al dan niet goed aangepast zijn van een individu of soort aan een bepaalde omgeving (milieu) en dat de best aangepasten (the fittest) zich dan ook het meest (kunnen) voortplanten, maar niets over de eliminatie van mensen die niet (meer) vruchtbaar zijn. Dan zou geen enkele vrouw der menopauze mogen overleven en dan zouden mannen gemiddeld ook veel ouder dan vrouwen, terwijl nu het omgekeerde het geval is.

Ook statistische gegevens met betrekking tot zelfdoding (voor bijvoorbeeld Vlaanderen) tonen ook aan dat zelfdoding en natuurlijke selectie geen uitstaans hebben met elkaar. Mannen slaan vaker de hand aan zichzelf dan vrouwen en zowel bij mannen als vrouwen gebeurt dat vaker na de leeftijd waarop ze zich al voortgeplant (kunnen) hebben, zeker wat vrouwen betreft want daar ligt de hoogste piek rond de 50-54 jaar. Bij mannen is dat 35-39 jaar (waar waarschijnlijk ook al velen al dan niet erkend vader zijn - nader te onderzoeken) met een voorafgaande, iets lagere piek rond 25-29 jaar, terug een hoge piek rond 70-74 jaar en een absoluut stijgingspercentage vanaf 80 jaar. Zonder hiernaar onderzoek te doen moge al duidelijk zijn dat dit moeilijk in overeenstemming te brengen is met natuurlijke selectie maar veel te maken heeft met sociaaleconomische, relationele factoren en levensvooruitzicht(en).Zie bijvoorbeeld http://www.zorg-en-gezondheid.be/Cijfers/Sterftecijfers/Cijfers-oorzaken-van-sterfte/Zelfdoding-per-leeftijd/#leeftijd

Wie beweert dat zelfdoding een vorm van natuurlijke selectie is, moet niet alleen aantonen dat de meerderheid van de personen die de hand aan zichzelf slaan biologisch minderwaardige individuen waren én, wil de natuurlijke selectie efficiënt zijn, hun minderwaardigheid ofwel niet overerfbaar was ofwel dat wie zichzelf doodt of bij een ongeluk komt zich doorgaans niet heeft voortgeplant. 

Overigens schuilt in die pseudodarwinistische verklaring van zelfdoding opnieuw de afkeuring en minachting voor mensen die zelfdoding plegen, namelijk de vooronderstelling dat de meerderheid van de zelfdoders biologisch gezien om een of andere reden minderwaardige mensen zouden zijn. 

(oktober 2012)